Σε αυτό το άρθρο θα ενημερωθούμε για την θεωρία της προσκόλλησης και πώς με το attachment parenting μπορούμε να ενισχύσουμε το συναισθηματικό δεσμό με το παιδί μας.
Το attachment parenting βασίζεται στην θεωρία του συναισθηματικού δεσμού ή θεωρία της προσκόλλησης (attachment theory).
Στη roē αναγνωρίζοντας το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των γονιών, ενημερώνουμε και ενδυναμώνουμε τους γονείς. Με το attachment parenting γνωρίζουμε στους γονείς μια φιλοσοφία όπου μπορούν να χτίσουν ασφαλή δεσμό με το παιδί τους.
Τι είναι η θεωρία της προσκόλλησης – θεωρία του συναισθηματικού δεσμού;
Πολλοί γονείς τρομάζουμε με την λέξη προσκόλληση, πιστεύοντας ότι αφορά την προσκόλληση του παιδιού πάνω μας συνέχεια, χωρίς να του παρέχουμε τη δυνατότητα να ανοίξει τα φτερά του και να ανεξαρτητοποιηθεί. Η θεωρία της προσκόλλησης, όμως, είναι ακριβώς το αντίθετο. Βασίζεται στο πώς τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού θα είμαστε δίπλα του ανάλογα τα αναπτυξιακά του στάδια και θα του παρέχουμε ασφάλεια ούτως ώστε σιγά σιγά να ανοίξει τα φτερά του.
Η θεωρία της προσκόλλησης αναπτύχθηκε από τον ψυχολόγο John Bowlby και βασίστηκε στην σχέση του βρέφους με τους βασικούς του φροντιστές. Σύμφωνα με την θεωρία του Bowlby όταν ένα βρέφος γεννιέται, έχει ανάγκη να συνδεθεί με τον βασικό του φροντιστή για να επιβιώσει. Ο βασικός φροντιστής όταν, ανάλογα τα αναπτυξιακά στάδια του παιδιού, του παρέχει ασφάλεια και σταθερή φροντίδα δημιουργεί ένα δεσμό μαζί του. Αυτόν τον δεσμό το βρέφος τείνει να τον αναπαράγει και στις μετέπειτα σχέσεις του ως ενήλικας.
Ποια είναι τα είδη του δεσμού προσκόλλησης (attachment parenting);
Η Mary Ainsworth διευρύνοντας την θεωρία του John Bowlby, ανέπτυξε τα παρακάτω είδη δεσμών που μπορεί να δημιουργήσει το βρέφος με τον βασικό του φροντιστή.
- Ασφαλής δεσμός προσκόλλησης
- Ανασφαλής αγχώδης δεσμός προσκόλλησης
- Ανασφαλής αποφευκτικός δεσμός
- Ανασφαλής αποδιοργανωμένος δεσμός
Ασφαλής δεσμός προσκόλλησης
Στον ασφαλή δεσμό προσκόλλησης ο βασικός φροντιστής ανταποκρίνεται με ευαισθησία και σταθερότητα στις ανάγκες του παιδιού. Φροντίζει να παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον για το παιδί, όπου το παιδί μπορεί να εξερευνά, να επανέρχεται στον βασικό του φροντιστή και να ξαναφεύγει για να εξερευνήσει.
Ανασφαλής αγχώδης δεσμός προσκόλλησης
Σε αυτό τον δεσμό, ο βασικός φροντιστής δεν ανταποκρίνεται με σταθερότητα στις ανάγκες του παιδιού. Κάποιες φορές ανταποκρίνεται με ευαισθησία και κάποιες φορές με απόρριψη. Το παιδί λαμβάνοντας μπερδεμένα μηνύματα, είναι πιο επιφυλακτικό ως προς την εξερεύνηση του περιβάλλοντος.
Ανασφαλής αποφευκτικός δεσμός
Σε αυτό τον δεσμό ο βασικός φροντιστής είναι απόμακρός και μη συναισθηματικά διαθέσιμος με αποτέλεσμα το παιδί να φαίνεται υπερβολικά ανεξάρτητο και απόμακρο από τον βασικό φροντιστή.
Ανασφαλής αποδιοργανωμένος δεσμός
Στον αποδιοργανωμένο δεσμό συνήθως υπάρχει μορφή κακοποίησης, ο βασικός φροντιστής παραμελεί το παιδί , το απορρίπτει συνέχεια και είναι αποστασιοποιημένος. Συνήθως παρατηρείται σε παιδιά που μεγάλωσαν σε ιδρύματα και δεν είχαν γονεϊκό πρότυπο.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα παιδιά δεν αναπτύσσουν μόνο ένα είδος συναισθηματικού δεσμού στην πορεία της ζωής τους. Μπορεί να έχουν αναπτύξει ασφαλή συναισθηματικό δεσμό με τον πατέρα και ανασφαλή με την μητέρα ή το αντίθετο ή ανασφαλή δεσμό με τους γονείς και ασφαλή με κάποιον άλλο φροντιστή π.χ την γιαγιά. Αν έχουμε αναπτύξει ανασφαλή δεσμό στην παιδική μας ηλικία, δεν σημαίνει ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει στην ενήλικη ζωή μας, αν κάνουμε δουλειά με τον εαυτό μας ή απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.
Τι είναι το Attachment Parenting;
Με βάση, λοιπόν, την θεωρία του συναισθηματικού δεσμού, ο παιδίατρος William Sears και η σύζυγός του και νοσοκόμα Martha δημιούργησαν τον όρο Attachment Parenting όπου παρουσιάζουν 8 βασικές αρχές που μπορούμε να εντάξουμε στην γονεϊκότητά μας, ώστε να ενισχύσουμε τον συναισθηματικό δεσμό με το παιδί μας και να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή δεσμό μαζί του.
8 βασικές αρχές του Attachment Parenting
-
- Δημιουργία συναισθηματικού δεσμού από την στιγμή της γέννησης: Οι πρώτες ώρες, ημέρες, εβδομάδες είναι σημαντικές για την δημιουργία ασφαλούς συναισθηματικού δεσμού. Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η δημιουργία της σύνδεσης μεταξύ βρέφους και μητέρας τόσο κοντινότερη θα είναι η σχέση τους. Για αυτό είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε από νωρίς για τις επιλογές που έχουμε στον τοκετό και πόσο σύντομα μπορούμε να κρατήσουμε το μωρό κοντά μας.
- Θηλασμός: Ο θηλασμός βοηθάει στην ανάπτυξη του βρέφους και ενισχύει τον ασφαλή συναισθηματικό δεσμό.
- Babywearing: Η έννοια του babywearing αφορά στο να έχουμε στην αγκαλιά μας το μωρό μας με μάρσιππο. Η αγκαλιά συμβάλλει στην ψυχό-συναισθηματική ανάπτυξη του βρέφους και ενισχύει τον ασφαλή δεσμό.
- Να διασφαλίσετε ασφαλή ύπνο, συναισθηματικά και σωματικά: Τα βρέφη κατά την διάρκεια της νύχτας έχουν ανάγκες είτε πείνας, δίψας, είτε συναισθηματικής ασφάλειας και χρειάζονται ανταπόκριση με ευαισθησία στις ανάγκες αυτές.
- Ανταπόκριση στο κλάμα του παιδιού: Σε αντίθεση με παλιές μεθόδους διαπαιδαγώγησης που ανέφεραν να μην ανταποκρινόμαστε στο κλάμα του παιδιού για να μην γίνει χειριστικό, σήμερα γνωρίζουμε ότι είναι σημαντικό να ανταποκρινόμαστε στο κλάμα του παιδιού και σε όλα τα συναισθήματά τους. Η ανταπόκριση με στοργή απέναντι στα δύσκολα συναισθήματα του παιδιού είναι σημαντική, γιατί από τις μικρές ηλικίες εμείς οι γονείς είμαστε οι συναισθηματικοί τους ρυθμιστές.
- Φροντίδα με σταθερότητα και αγάπη: Τα βρέφη και τα παιδιά έχουν ανάγκη την παρουσία ενός σταθερού φροντιστή που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. Καλό είναι να υπάρχουν συγκεκριμένοι φροντιστές και να μην αλλάζουν συχνά.
- Εφαρμόστε θετική διαπαιδαγώγηση: Από τις πιο σημαντικές αρχές του attachment parenting, όπου αφορά την σχέση του γονέα και παιδιού από μικρή ηλικία έως και μεγαλύτερες ηλικίες. Η θετική διαπαιδαγώγηση βασίζεται στο χτίσιμο της επικοινωνίας χωρίς μεθόδους τιμωρίας. Η Θετική Διαπαιδαγώγηση βοηθά το παιδί να δημιουργήσει το δικό του σύστημα αυτοπειθαρχίας και ενδυναμώνει τη σχέση μεταξύ γονέα και παιδιού.
- Οικογενειακή Ισορροπία: Όταν έρχεται το παιδί στο ζευγάρι, πολλές φορές οι ισορροπίες χάνονται, χρειαζόμαστε χρόνο να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Ισορροπία σημαίνει να μας δώσουμε χρόνο να προσαρμοστούμε, να βρούμε βήμα βήμα τα πατήματά μας. Να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας και να φροντιζόμαστε, να δώσουμε χρόνο στη συντροφική μας σχέση και στη σχέση μας με το παιδί. Όλα αυτά δεν είναι πάντα εύκολα και χρειάζονται χρόνο και σίγουρα να μην μπαίνουμε στη διαδικασία να γινόμαστε αυστηροί κριτές του εαυτού μας.
Στη roē έχουμε δημιουργήσει προγράμματα και σεμινάρια για να στηρίξουμε τους γονείς και να μπορέσουν να δημιουργήσουν όλα τα παραπάνω, ανάλογα το οικογενειακό τους πλαίσιο.
Το Attachment Parenting είναι για όλους τους γονείς;
To Attachment Parenting είναι μια φιλοσοφία γονεϊκότητας που βασίζεται σε αρχές όπως η εν συναίσθηση, η κατανόηση, η επικοινωνία με σκοπό το χτίσιμο ενός ασφαλούς δεσμού με το παιδί μας. Οι αρχές που προτείνει, όπως ο θηλασμός, η συγκοίμηση κτλ μπορεί να μην ταιριάζουν σε όλες τις οικογένειες ή μπορεί και να μη γίνουν. Η επαφή και η σύνδεση με το παιδί μας, όμως, είναι κάτι που όλοι οι γονείς θέλουμε. Όλοι οι γονείς θέλουμε να χτίσουμε έναν ασφαλή δεσμό με το παιδί μας και να είμαστε εκεί δίπλα του. Οι αρχές του attachment parenting, απλά είναι ένας τρόπος που μπορεί να ενισχύσει αυτό το δεσμό. Δεν σημαίνει ότι αν το παιδί δεν θηλάσει ή δε γίνει συγκοίμηση δεν θα χτιστεί αυτός ο δεσμός. Σίγουρα όμως χρειάζεται να είμαστε δίπλα στο παιδί μας και να ανταποκρινόμαστε με ευαισθησία στις ανάγκες του καθώς μεγαλώνει. Ο κάθε γονιός μπορεί να προσαρμόσει τις αρχές του Attachment Parenting με βάση το δικό του παιδί και με βάση το οικογενειακό του πλαίσιο.
Η roē έχει δημιουργήσει έναν χώρο και μια ομάδα επαγγελματιών υγείας, όπου αποδέχονται την μοναδικότητα κάθε ανθρώπου και μέσα από την υπηρεσία της γονεικότητας στηρίζουν το ταξίδι του κάθε γονιού.
